નવી
દિલ્હી
:
પહેલી
માર્ચ
2013
ની
ઇટીની
બજેટ
આવૃત્તિમાં
નરેન્દ્ર
મોદીએ
એક
લેખ
લખ્યો
હતો
અને
બજેટ
વિશે
પોતાનો
મત
વ્યક્ત
કર્યો
હતો
.
તે
સમયે
તેઓ
ગુજરાતના
મુખ્યમંત્રી
હતા
.
હવે
તેઓ
વડાપ્રધાન
છે
અને
એક
સપ્તાહ
બાદ
તેમની
સરકાર
બજેટ
રજૂ
કરવાની
છે
.
મોદીએ ઇટી માટે જે લેખ લખ્યો હતો તેના પરથી અંદાજ મળી શકે કે ભારતના વર્તમાન વડાપ્રધાનના મતે સારું બજેટ કોને કહેવાય . મોદીએ ૨૦૧૩માં આ મુજબ લખ્યું હતું જેના પરથી 2014 માટે થોડા સંકેત મળી શકે .
સલામત રહેવાની નીતિ છોડો : “ આ બજેટ દ્વારા યુપીએ સુરક્ષિત રહેવા માંગે છે . મોદીએ મનમોહન સિંઘના બજેટની ઝાટકણી કાઢતા કહ્યું હતું કે યુપીએ સરકાર મોટા વિચારો ધરાવતી નથી . હવે 2014 ના બજેટમાં મોદી સ્વયં ‘ સુરક્ષિત રમત ’ થી દૂર રહેશે તેવું ધારી શકાય . હું બધું બદલી નાખીશ એવા ચૂંટણીલક્ષી દાવા સાથેના રાજકારણમાં આવો વિકલ્પ રહેતો નથી .
ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર માટે રોકડ ફાળવો : મોદીએ 2013 માં લખ્યું હતું , “ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરના વિકાસ માટે રૂ .55 લાખ કરોડની જરૂરિયાત છે ત્યારે બજેટમાં માત્ર રૂ .50,000 એકત્ર કરવાનો પ્રયાસ કરાયો છે . ” તેમણે મોટા પ્રોજેક્ટની અવગણના થઈ હોવાનું જણાવ્યું હતું . મોદીના આગામી બજેટમાં મોટા પ્રોજેક્ટ માટે જંગી નાણાંની જોગવાઈ થાય છે કે નહીં તે જોવાનું રહેશે .
યુવાનોમાં કૌશલ્યવર્ધન : યુપીએ સરકારે સ્કીલ ડેવલપમેન્ટ માટે માત્ર રૂ .1,000 કરોડ ફાળવ્યા છે . તેની સામે એકલા ગુજરાતે કૌશલ્યવર્ધન માટે રૂ .800 કરોડની ફાળવણી કરી છે . તેમ મોદીએ કહ્યું હતું .
તેમણે લખ્યું હતું કે અમેરિકા જેવા ધનિક દેશો પણ કૌશલ્યની અછત દૂર કરવા માટે વધારે નાણાં ખર્ચે છે . 2013-14 ના ચૂંટણીપ્રચારમાં પણ આ વાત છવાયેલી હતી . મોદી નરેગા જેવી રોજગાર યોજનામાં સાથે પણ કૌશલ્યવર્ધનના કાર્યક્રમને સામેલ કરવા માંગે છે . બજેટ 2014 માં કેટલાક સ્માર્ટ આઇડિયાની આશા રાખી શકાય .
રાજકોષીય દૃઢીકરણ : યુપીએના રાજકોષીય ખાધના લક્ષ્યાંક અંગે મોદીએ ઇટીમાં લખ્યું હતું કે ટેક્સની આવક વધારવાના અને ટેક્સ વસૂલાતને કાર્યક્ષમ બનાવવાનાં પગલાં વગર રાજકોષીય ખાધના લક્ષ્યાંકને પાર પાડવા જતા વિકાસકાર્યમાં મૂડીની તંગી સર્જાશે . ઘણા નિષ્ણાતોએ પણ આ વાત કરી છે . મોદી હવે આ મુદ્દે શું કરે છે તે જોવાનું રહેશે . જો તેઓ પ્રામાણિક રીતે ખાધમાં તીવ્ર ઘટાડો કરી શકશે તો તેમની મોટી સિદ્ધિ ગણાશે .
રાજ્યોને સત્તા : મોદીએ કહ્યું હતું કે , “ રાજ્યો કેન્દ્રને વિનંતી કરી રહ્યા છે કે ભરોસાની ખામી દૂર કરવામાં આવે . ” તેમણે સ્રોતની ફા ળવણીમાં અસંતુલનની ફરિયાદ કરી હતી .
ઘણા વડાપ્રધાનો અને નાણામંત્રીઓ કેન્દ્રીય બજેટમાં ફેડરલિઝમના મુદ્દાને ધ્યાનમાં લેતા નથી . પરંતુ મોદી કદાચ અલગ વલણ ધરાવતા હશે . રાજ્યોની મંજૂરી મળે પછી જ જીએસટી લાગુ થઈ શકે તેમ છે . 2013 માં તેમણે ભરોસાની ખામીની જે વાત કરી હતી તે કદાચ 2014 માં દૂર કરી શકાય .
મોદીએ ઇટી માટે જે લેખ લખ્યો હતો તેના પરથી અંદાજ મળી શકે કે ભારતના વર્તમાન વડાપ્રધાનના મતે સારું બજેટ કોને કહેવાય . મોદીએ ૨૦૧૩માં આ મુજબ લખ્યું હતું જેના પરથી 2014 માટે થોડા સંકેત મળી શકે .
સલામત રહેવાની નીતિ છોડો : “ આ બજેટ દ્વારા યુપીએ સુરક્ષિત રહેવા માંગે છે . મોદીએ મનમોહન સિંઘના બજેટની ઝાટકણી કાઢતા કહ્યું હતું કે યુપીએ સરકાર મોટા વિચારો ધરાવતી નથી . હવે 2014 ના બજેટમાં મોદી સ્વયં ‘ સુરક્ષિત રમત ’ થી દૂર રહેશે તેવું ધારી શકાય . હું બધું બદલી નાખીશ એવા ચૂંટણીલક્ષી દાવા સાથેના રાજકારણમાં આવો વિકલ્પ રહેતો નથી .
ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર માટે રોકડ ફાળવો : મોદીએ 2013 માં લખ્યું હતું , “ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરના વિકાસ માટે રૂ .55 લાખ કરોડની જરૂરિયાત છે ત્યારે બજેટમાં માત્ર રૂ .50,000 એકત્ર કરવાનો પ્રયાસ કરાયો છે . ” તેમણે મોટા પ્રોજેક્ટની અવગણના થઈ હોવાનું જણાવ્યું હતું . મોદીના આગામી બજેટમાં મોટા પ્રોજેક્ટ માટે જંગી નાણાંની જોગવાઈ થાય છે કે નહીં તે જોવાનું રહેશે .
યુવાનોમાં કૌશલ્યવર્ધન : યુપીએ સરકારે સ્કીલ ડેવલપમેન્ટ માટે માત્ર રૂ .1,000 કરોડ ફાળવ્યા છે . તેની સામે એકલા ગુજરાતે કૌશલ્યવર્ધન માટે રૂ .800 કરોડની ફાળવણી કરી છે . તેમ મોદીએ કહ્યું હતું .
તેમણે લખ્યું હતું કે અમેરિકા જેવા ધનિક દેશો પણ કૌશલ્યની અછત દૂર કરવા માટે વધારે નાણાં ખર્ચે છે . 2013-14 ના ચૂંટણીપ્રચારમાં પણ આ વાત છવાયેલી હતી . મોદી નરેગા જેવી રોજગાર યોજનામાં સાથે પણ કૌશલ્યવર્ધનના કાર્યક્રમને સામેલ કરવા માંગે છે . બજેટ 2014 માં કેટલાક સ્માર્ટ આઇડિયાની આશા રાખી શકાય .
રાજકોષીય દૃઢીકરણ : યુપીએના રાજકોષીય ખાધના લક્ષ્યાંક અંગે મોદીએ ઇટીમાં લખ્યું હતું કે ટેક્સની આવક વધારવાના અને ટેક્સ વસૂલાતને કાર્યક્ષમ બનાવવાનાં પગલાં વગર રાજકોષીય ખાધના લક્ષ્યાંકને પાર પાડવા જતા વિકાસકાર્યમાં મૂડીની તંગી સર્જાશે . ઘણા નિષ્ણાતોએ પણ આ વાત કરી છે . મોદી હવે આ મુદ્દે શું કરે છે તે જોવાનું રહેશે . જો તેઓ પ્રામાણિક રીતે ખાધમાં તીવ્ર ઘટાડો કરી શકશે તો તેમની મોટી સિદ્ધિ ગણાશે .
રાજ્યોને સત્તા : મોદીએ કહ્યું હતું કે , “ રાજ્યો કેન્દ્રને વિનંતી કરી રહ્યા છે કે ભરોસાની ખામી દૂર કરવામાં આવે . ” તેમણે સ્રોતની ફા ળવણીમાં અસંતુલનની ફરિયાદ કરી હતી .
ઘણા વડાપ્રધાનો અને નાણામંત્રીઓ કેન્દ્રીય બજેટમાં ફેડરલિઝમના મુદ્દાને ધ્યાનમાં લેતા નથી . પરંતુ મોદી કદાચ અલગ વલણ ધરાવતા હશે . રાજ્યોની મંજૂરી મળે પછી જ જીએસટી લાગુ થઈ શકે તેમ છે . 2013 માં તેમણે ભરોસાની ખામીની જે વાત કરી હતી તે કદાચ 2014 માં દૂર કરી શકાય .
No comments:
Post a Comment